Co to jest stycznik i do czego służy?

Spis treści:

1. Podstawowe informacje o stycznikach
2. Stycznik – zasada działania
3. Styczniki K3
4. Styczniki do łączenia baterii kondensatorów
5. Styczniki modułowe z serii R

Podstawowe informacje o stycznikach

Stycznik to urządzenie pełniące funkcję łącznika elektrycznego. Stycznik rozłącza i załącza obwód elektryczny oraz pracuje pod dużym obciążeniem prądowym.

Styczniki różnią się od przekaźników tym, że są zaprojektowane do bezpośredniego podłączania urządzeń obciążeniowych o wysokim natężeniu prądu. Przekaźniki natomiast posiadają niższą wytrzymałość i w większości posiadają styki normalnie zamknięte i normalnie otwarte. Styczniki zwyczajowo są wyposażone w styki normalnie otwarte i pełnią również funkcję tłumienia oraz kontrolowania łuku elektrycznego w trakcie wyłączania urządzenia.

W naszej ofercie znajdują się styczniki o różnych mocach i cechach. Pracują one w szerokim zakresie prądu od kilku amperów do kilku kiloamperów. Styczniki można podzielić na styczniki zasilane:

• napięciem stałym DC,
• napięciem przemiennym AC.

Najbardziej popularne styczniki, które mają zastosowanie w przemyśle to styczniki 3-fazowe.
Są one wykorzystywane m.in. do sterowania grzałkami, silnikami elektrycznymi, bateriami kondensatorów i oświetleniem.

Konstrukcja stycznika cechuje się dużą wytrwałością mechaniczną i wysoką częstością łączeń przy relatywnie małych rozmiarach oraz niskiej masie.

Stycznik – zasada działania

Zasada działania stycznika jest prosta - prąd przepływający przez urządzenie zasila cewkę stycznika. Elektromagnes pod napięciem cewki tworzy pole magnetyczne, które powoduje, że rdzeń stycznika przesuwa zworę ruchomą, a następnie obwód zostaje uzupełniony ruchomym stykiem umożliwiającym przepływ przez styki do urządzenia. Po zaniku napięcia na cewce elektromagnes odsuwa styk ruchomy rozłączając obwód.

Prąd wejściowy do cewki stycznika dostępny jest w szerokich zakresach od 12 V AC lub 12 V DC do 690 V AC lub 440 V DC w przypadku styczników 3-fazowych.

Styczniki mają wiele zalet i są dobrym rozwiązaniem dla układów o dużej mocy. Dzięki funkcjom gaszenia łuku elektrycznego znajdują zastosowania nawet w niebezpiecznych środowiskach i zapewniają izolację galwaniczną pomiędzy obwodem sterowanym a obwodem cewki.

Podsumowując, styczniki są dobrym rozwiązaniem, jeżeli chodzi o obwody o dużym obciążeniu oraz cechują się wysokim bezpieczeństwem zarówno dla obsługi jak i urządzeń.

W naszej ofercie znajdują się styczniki austriackiego producenta aparatury łączeniowe Benedict GmbH. Poniżej przybliżymy zakres oferty styczników.

Styczniki K3

Styczniki Benedict K3 to bogata gama 3- i 4-polowych styczników o zakresie mocy od 4 kW do 680 kW w kategorii AC3, co w połączeniu z pełnym typoszeregiem napięć sterowań cewki w wykonaniu AC i DC, daje nam pełen wachlarz możliwości konfiguracyjnych.

Styczniki serii K3 dzięki doskonałym parametrom technicznym oraz ciekawym rozwiązaniom konstrukcyjnym, znajdują zastosowanie w wielu urządzeniach przemysłowych.
3-polowe styczniki charakteryzują się stykami zwiernymi w torze głównym. W ofercie naszych komponentów do automatyki przemysłowej znajdują się styczniki o obciążalności prądowej od 10 A do 1200 A w kategorii AC3. Typy do 11 kW posiadają wbudowany dodatkowy styk zwierny lub rozwierany.

Styczniki od 45 kW do 680 kW zawierają wbudowane dodatkowe styki w kilku rodzajach konfiguracji: 2Z – 2R, 2Z - 1R, lub odwrotnie.

Charakterystyka styczników firmy Benedict:

• pełen zakres mocy,
• szeroki zakres napięć sterujących AC i DC,
• niewielkie rozmiary styczników,
• szeroki zakres temperatury pracy od -40°C do +90°C,
• łatwy montaż na szynie DIN lub płycie montażowej,
• łatwy montaż styków pomocniczych,
• aparatura pomocnicza,
• doskonała odporność na warunki klimatyczne.

Wszystkie styczniki do 45 kW mogą być montowane na szynę DIN 35 mm lub płytę montażową. Aparatura o większych mocach montowana jest na płycie montażowej.
Dzięki miniaturyzacji możemy osiągnąć znaczną oszczędność miejsca oraz możliwość zamontowania większej liczby aparatury w rozdzielnicy.

Styczniki do łączenia baterii kondensatorów

Styczniki kondensatorowe są niezastąpione przy załączeniu kondensatorów do kompensacji mocy biernej. Przy użyciu standardowych styczników, podczas załączenia baterii kondensatorów złożonej z kilku członów, prąd załączenia może osiągnąć wartość kilkaset razy większą od wartości znamionowej. Tak duże wartości prądów, niewątpliwie doprowadzą do uszkodzenia standardowego stycznika. Styczniki kondensatorowe posiadają rezystory wstępnego ładowania oraz zestyki pomocnicze wbudowane w stycznik kompensacyjny. Ich rola polega na tłumieniu prądów załączania, dzięki czemu zapewniają długą żywotność stycznika.

Asortyment styczników serii K3-xxK obejmuje aparaty do łączenia baterii kondensatorów do 100 kVAr. Specjalna konstrukcja i długoletnie doświadczenie pozwalają zachować znamionowe zdolności łączeniowe przy temperaturze do 60°C. Dzięki zestykom wyprzedzającym i rezystorom wstępnego ładowania, tłumi prąd do wartości mniejszej niż 70-krotność prądu znamionowego.
Dodatkowo styczniki zabezpieczone są przed "sklejeniem się" styków przy możliwym prądzie 200 razy większym niż znamionowy. Możliwość podłączenia przewodów o dużych przekrojach pozwala na długotrwałą i sprawną eksploatację aplikacji.

Styczniki modułowe z serii R

Styczniki modułowe z serii R są to układy łączeniowe znajdujące zastosowanie do sterowania jedno- lub wielobiegunowymi urządzeniami elektrycznymi.

Posiadamy w ofercie styczniki o obciążalności prądowej w kategorii AC1:

• 20A,
• 25A,
• 40A,
• 63A.

Styczniki modułowe 20 A i 25 A mają wykonanie 1- lub 2-polowe – obudowa jednomodułowa 17,5 mm. Pozostałe urządzenia mają wykonanie 4-polowe.
Styczniki modułowe sterowane są napięciem 24 V AC lub 230 V AC, natomiast w wersji z oznaczeniem R25-xx-xxxVM znajduje się rozwiązanie z uniwersalnym napięciem zasilania cewki 24 V AC/DC i 220-240 V AC/DC.

Budowa oraz parametry techniczne styczników dają możliwość ich zastosowania w układach wentylacyjnych, klimatyzacyjnych oraz do sterowania oświetleniem, ogrzewaniem w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej.

Parametrem, na który warto zwrócić uwagę jest także pobór mocy styczników serii R od 0,8 W do 2,6 W (styczniki z cewką AC) i 3,4 W (styczniki z cewką AC/DC) oraz podejście przewodami o przekrojach 10 mm² dla R20 i R25 oraz 25 mm² dla R40 i R63.

Opisane parametry oraz budowa modułowa, pozwalają na łatwy montaż w rozdzielnicach instalacyjnych, a także na stosowanie tych styczników w mieszkaniach, biurach czy szpitalach.