Czujnik ruchu i obecności – podstawowe błędy podczas instalacji

Poprawna instalacja i konfiguracja czujnika ruchu i obecności ma bardzo duży wpływ na prawidłowe działanie urządzenia. Przy montażu trzeba mieć na uwadze takie czynniki jak odległość od okien czy wentylacji oraz warunki atmosferyczne, które mają ogromne znaczenie dla pracy czujnika. Dlatego warto zastanowić się przed wyborem miejsca montażu.

Jeśli w Twojej aplikacji pojawia się problem z włączaniem oświetlenia, dzięki naszemu artykułowi dowiesz się, jak w prosty sposób możesz wyeliminować problem.

1. Zbyt późne włączenie oświetlenia

Opóźnione włączenie oświetlenia może wynikać z utrudnionego wykrywania ruchu przez czujnik. Zjawisko to może być spowodowane zbyt małą czułością działania czujnika lub narażeniem na utrudniające poprawną detekcję warunki atmosferyczne.

• Poziom czułości czujnika ustawiony na minimum – należy sprawdzić, w jakiej pozycji znajduje się regulator poziomu czułości. Czasem zdarza się, że czujniki ustawione są fabrycznie na minimum. Aby zwiększyć czułość czujnika, wystarczy zmienić położenie regulatora. Jeśli czujnik ruchu jest wyposażony w taki regulator to więcej szczegółowych informacji odnośnie poszczególnych poziomów znajdziesz w instrukcji obsługi.
  
  Zmiana czułości czujnika pozwoli na poprawne działanie czujnika ruchu i obecności oraz zwiększy zasięg obszaru detekcji, dzięki czemu urządzenie dużo szybciej wykryje osoby w obszarze detekcji, nawet przy mniejszych ruchach.
• Warunki atmosferyczne: mgła, deszcz lub wilgotne powietrze – na etapie planowania rozmieszczenia czujników, z uwzględnieniem pokrycia całego obszaru detekcji, należy wziąć pod uwagę, czy urządzenie może być wystawione na działanie czynników pogodowych, takich jak: deszcz, mgła czy zmiana wilgotności powietrza, które zmniejszą zasięg czujnika. Podobne założenie należy również przyjąć przy doborze czujników do łazienki z prysznicem.
  
  Jak zamontować prawidłowo czujnik ruchu? Urządzenia, które będą narażone na deszcz, należy w miarę możliwości zamontować pod zadaszeniem lub założyć dodatkowy daszek nad czujnikiem. W przypadku możliwości występowania mgły dobrym rozwiązaniem jest podzielenie obszaru detekcji na mniejsze i zamontowanie dodatkowych urządzeń, które zagęszczą monitorowany obszar. Dzięki temu rozwiązaniu nie wystąpi problem z wykrywaniem ruchu przez czujnik, nawet gdy pogorszą się warunki atmosferyczne.
• Kierunek ruchu – rodzaj technologii, w której został wykonany czujnik ruchu i obecności, może mieć wpływ na wykrywanie ruchu w zależności od jego kierunku. Czujniki wykrywające w technologii PIR lepiej wykrywają ruch prostopadły do czujnika niż ruch na wprost czujnika. Odwrotnie jest w przypadku czujników HF, które lepiej wykrywają ruch na wprost czujnika.
  
  Jak montować czujnik ruchu PIR, a jak HE, żeby prawidłowo wykrywały ruch? W przypadku montażu ściennego czujnika ruchu PIR najlepiej zamontować go obok drzwi, a nie nad nimi, ponieważ wchodząc, przecinamy prostopadle obszar detekcji. Przy czujnikach ruchu HR, warto go zamontować nad drzwiami, ponieważ w odróżnieniu od czujników PIR, prawidłowo wykrywają ruch, gdy odbywa się on bezpośrednio do czujnika, lub wyniku odbijania sygnału radiowego.

2. Niewłączające się oświetlenie

Niewłączenie się oświetlenia może być spowodowane nieprawidłowym podłączeniem czujnika ruchu, złą konfiguracją ustawień, a czasem problem może wynikać nie z urządzenia, lecz uszkodzenia oprawy, która uruchamia czujnik.

• Poziom natężenia oświetlenia ustawiony na minimum – Należy sprawdzić, w jakiej pozycji znajduje się regulator poziomu natężenia oświetlenia, przy którym czujnik ma włączyć oświetlenie. Czasem zdarza się, że czujniki ustawione są fabrycznie na minimum (zmierzch). Aby zwiększyć poziom natężenia oświetlenia, przy którym czujnik ma uruchamiać oświetlenie po wykryciu ruchu, wystarczy zmienić położenie regulatora natężenia oświetlenia. Jeśli czujnik jest wyposażony w taki regulator to więcej szczegółowych informacji odnośnie poszczególnych poziomów znajdują się w instrukcji obsługi.
  
  Zmiana poziomu natężenia oświetlenia umożliwi uruchomienie urządzenia szybciej, dzięki czemu nie doprowadzimy do sytuacji, w której warunki oświetlenia byłyby niewystarczające. Przykładem może być oświetlenie klatki schodowej, w której unikniemy sytuacji, gdy pomieszczenie jest niedoświetlone prawidłowo i wpływa na bezpieczeństwo poruszania się po schodach.
• Obiekty zasłaniające pole detekcji – jest to dość istotny czynnik w przypadku czujników w technologi PIR. Każdy element, który zasłania wiązkę podczerwieni, ogranicza zasięg detekcji czujnika. Wewnątrz pomieszczenia może to być m.in. filar, natomiast na zewnątrz budynku może to być drzewo czy słup.

Jak zamontować czujnik, aby działał prawidłowo? Jeśli mamy możliwość, to należy usunąć z pola detekcji wszystkie zbędne elementy, aby nic nie zasłaniało soczewki w obszarze wykrywania. Jeśli nie mamy takiej możliwości, to warto pomyśleć o zmianie czujnika PIR na czujnik mikrofalowy. Rozwiązanie to nie wymaga, aby ruch odbywał się w bezpośrednim polu detekcji, ponieważ odbicie sygnału od podłogi, ścian czy sufitu umożliwi wykrycie ruchu. Jeśli nie mamy możliwości wymiany czujnika ruchu PIR na HF, to warto zamontować dodatkowy czujnik, który pokryje zasłonięte obszary.

• Błędne podłączenie czujnika – Jak uniknąć błędnego połączenia? Przed montażem należy zapoznać się uważnie z załączoną instrukcją obsługi i postępować zgodnie z zawartymi wskazówkami. Uchroni to przed skutkami błędnego montażu nie tylko instalatora, ale również instalację.
• Uszkodzone oświetlenie – Jeśli lampa nie włącza się po zamontowaniu czujnika ruchu, warto sprawdzić, czy podłączona żarówka nie uległa przepaleniu. Przed odesłaniem czujnika ruchu do serwisu, należy sprawdzić, czy załączona oprawa nie jest uszkodzona. Wykonanie tych czynności uchroni nas przed dodatkowymi kosztami m.in. za przesyłkę urządzenia do serwisu.

3. Oświetlanie nie wyłącza się po ustawionym czasie

Często zdarza się, że czujnik nie wyłącza się po ustawionym czasie, nawet gdy w obszarze detekcji już nikogo nie ma. Może to być spowodowane tym, że czujnik HF wykrywa ruch przez ścianę lub spoza obszaru poprzez powierzchnie odbijające.

• Ciągły ruch w zasięgu czujnika ruchu – zdarza się to w przypadku czujników HF, które wykrywają ruch przez ścianę. Załóżmy, że czujnik został zamontowany w korytarzu, jednak jego zasięg jest tak ustawiony, że obszar detekcji obejmuje również klatkę schodową. W takim przypadku każda osoba wchodząca i schodząca po schodach będzie uruchamiała oświetlenie. Wykrycie ruchu mogą wywołać również przejeżdżające pojazdy, wentylacja, wiatr, który porusza drzewami czy zewnętrzne oświetlenie, które się włącza lub wyłącza.
  
  Co zrobić, aby uniknąć niepożądanego uruchamiania czujnika ruchu? W takiej sytuacji należy zmniejszyć ustawienie czułości detekcji czujnika do takiego poziomu, w którym nie będzie wykrywał ruchu w niepożądanym obszarze detekcji ruchu.
• Obciążenie indukcyjne – może powodować napięcie wsteczne, skutkujące podtrzymywaniem włączonego oświetlenia przez czujnik.
  
  W jaki sposób można temu zaradzić? Zaleca się, aby między podłączoną fazą a przewodem neutralnym równolegle podłączyć je do obciążenia układu gaszącego RC, które nie pozwoli na wystąpienie zjawiska napięcia wstecznego. Napięcie wsteczne występuje, gdy do urządzenia będzie podłączona lampa fluorescencyjna (świetlówka), transformator, stateczniki elektroniczne lub żarówki energooszczędne.
• Powierzchnię odbijające – materiały takie jak szkło, lustro, marmur, a nawet krople wody znajdujące się na powierzchni soczewki, mogą zakłócić poprawne działanie czujnika.
  
  Jak poradzić sobie w takiej sytuacji? W przypadku wystąpienia powierzchni odbijających należy zakryć odpowiednie obszary na soczewce czujnika, które wykrywają niepożądany ruch spoza obszaru detekcji. Dzięki temu wykryje tylko to, co powinno aktywować zapalenie się oświetlenia.

4. Oświetlanie włącza/ wyłącza się bez przyczyny

Sytuacja ta może być spowodowana podłączeniem czujnika w niewłaściwym miejscu, jakością energii elektrycznej dostarczanej do naszego domu lub złą konfiguracją urządzenia.

• Wahania w sieci elektrycznej – Napięcie, w zależności od pory dnia, może się różnić nawet o 20 V. Występują również takie przypadki, kiedy nagłe spadki napięć powstają m.in., gdy z tej samej sieci korzysta jakiś zakład. W ułamku sekundy napięcie z 230 V spada np. do wartości 200 V i powraca do 230 V. Zdarzają się również nagłe wzrosty napięcia dochodzące nawet do 250 V. Można to zauważyć w szczególności w żarówkach (przygasanie i rozjaśnianie) oraz pracy silników. W sprzętach RTV zazwyczaj tego nie widać, ponieważ stosowane są w nich zasilacze impulsowe mające dość szeroki zakres napięcia wejściowego i zachowujące swoje parametry zasilające na tym samym poziomie. Jednak w domu jest sporo urządzeń, które mogą nie tolerować takich wahań napięcia (m.in. żarówki LED).
  
  Jak można zaradzić nagłym spadkom napięcia lub przepięcia w sieci 230 V ? Jak zabezpieczyć się przed wahaniami napięcia? Jednym ze sposobów jest zastosowanie stabilizatora napięcia zmiennego 230 V. Dzięki zastosowaniu takiego urządzenia w naszym domu uchronimy nasz sprzęt przed nagłym wzrostem napięcia sieciowego, które może trwale uszkodzić elektronikę podłączoną do sieci.
• Klimatyzacja, przeciąg – zimą, gdy w pomieszczeniu zrobi się przeciąg lub latem, kiedy automatycznie uruchomi się klimatyzacja, występuje nagły przepływ powietrza o innej temperaturze niż powietrze znajdujące się w pomieszczeniu. Gdy czujnik jest zamontowany zbyt blisko, wykryje zmianę temperatury między sektorami i włączy oświetlenie.
  
  Jak poradzić sobie z nagłym strumieniem powietrza o dużej różnicy temperatury względem tej w pomieszczeniu? Przede wszystkim warto pamiętać o tym, aby w trakcie wyboru miejsca na montażu czujnika, znajdował się jak najdalej od klimatyzacji. Kolejnym rozwiązaniem jest zamontowanie czujnika w technologii PIR + ultradźwięki. W przypadku, gdy detektor PIR wykryje uruchomienie klimatyzacji jako ruch, to detektor ultradźwiękowy nie pozwoli uruchomić oświetlenia, gdyż ten nie wykryje ruchu.