61 848 88 71
info@astat.plW ostatnich miesiącach branża elektryczna w Polsce przeszła istotną zmianę terminologiczną. Na mocy aktualizacji Polskiej Normy PN-IEC 60050-461:2024-09 wiele dotychczasowych określeń typu „przewód” zostało zastąpionych terminem „kabel”. Zmiana ta ma na celu ujednolicenie polskiego nazewnictwa z międzynarodowymi standardami, eliminując niejednoznaczności i poprawiając spójność dokumentacji technicznej.
Spieszymy z pomocą, aby ułatwić Państwu przyswojenie nowego nazewnictwa!
Jak było do tej pory?
Każdy kabel jest przewodem, ale nie każdy przewód jest kablem. Choć w języku potocznym oba terminy stosowane były wymiennie, dla profesjonalistów różnice są znaczące – zarówno konstrukcyjnie, jak i funkcjonalnie.
Rozróżnienie między kablem a przewodem opierało się na kilku podstawowych cechach konstrukcyjnych i użytkowych:
Przewód
- budowa: pojedynczy drut (jednożyłowy) lub wiązka cienkich drucików (wielodrutowy), zazwyczaj pokryty jedną warstwą izolacji,
- zastosowanie: instalacje wewnętrzne, urządzenia elektryczne, połączenia w skrzynkach rozdzielczych,
- elastyczność: często bardziej elastyczny (szczególnie przewód linkowy),
- ochrona mechaniczna: ograniczona lub jej brak.
Kabel
- budowa: jedna lub więcej żył z izolacją, dodatkowo otoczonych powłoką ochronną (np. płaszczem z PVC, polietylenu, ekranem),
- zastosowanie: instalacje zewnętrzne, energetyczne, ziemne, przemysłowe,
- ochrona mechaniczna: wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć, promieniowanie UV i chemikalia.
Dlaczego „przewód” stał się „kablem”?
Dotychczas w Polsce „przewód” i „kabel” traktowano zamiennie, przyjmując różne, nierzadko niekonsekwentne kryteria rozróżnienia. Jednak wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej, uczestniczymy we wspólnym opracowywaniu i wdrażaniu europejskich norm technicznych – często tłumaczonych z języka angielskiego, w którym nie istnieje odrębne pojęcie „przewodu” w rozumieniu polskim. Tam funkcjonuje jedno słowo: cable.
Dla przykładu: dawny „przewód jednożyłowy” to obecnie kabel jednożyłowy (single-core cable, Einleiterkabel) zgodnie z IEV 461-06-02. Według IEV 151-12-38: kabel to zespół jednego lub więcej przewodników lub włókien światłowodowych z osłoną ochronną, ewentualnie z materiałem wypełniającym i izolacyjnym.
Przykłady zmienionych nazw
Zgodnie z nowymi wytycznymi, następujące terminy uległy zmianie:
| Dotychczasowa nazwa | Nowa nazwa |
|---|---|
| przewód izolowany | kabel izolowany |
| przewód giętki | kabel giętki |
| sznur | kabel elastyczny |
| przewód napowietrzny izolowany | kabel napowietrzny |
| przewód grzejny | kabel grzejny |
| przewód pomiarowy | kabel pomiarowy |
| przewód zapłonowy | kabel zapłonowy |
| przewód kompensacyjny | kabel kompensacyjny |
| przewód przyłączeniowy | kabel przyłączeniowy |
Te zmiany są już częścią zaktualizowanego Międzynarodowego Słownika Terminologicznego Elektryki.
Kiedy nadal używać słowa „przewód”?
Nie oznacza to, że termin „przewód” znika całkowicie. Występuje on nadal w przypadkach, gdy w oryginalnym języku normy nie użyto słowa „cable”, ale np. „conductor” lub „lead”, jak w: earth conductor → przewód uziemiający, shield bonding lead → przewód połączeniowy ekranów.
W budownictwie nadal stosuje się też określenia takie jak:
- przewody wodociągowe
- przewody wentylacyjne
- przewody kominowe
Co ta zmiana oznacza dla branży?
Dla producentów, dystrybutorów i projektantów instalacji elektrycznych oznacza to:
- Aktualizacji dokumentacji technicznej.
- Modyfikacji oznaczeń produktów.
- Ujednolicenie katalogów i ofert handlowych.
Podsumowanie
Wprowadzenie jednolitego nazewnictwa w branży elektrycznej to krok ku precyzyjniejszej, bardziej spójnej komunikacji technicznej – zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Choć zmiana może budzić wątpliwości, to – jak pokazuje przykład SEP – jest ona logiczną konsekwencją integracji z europejskim systemem normalizacyjnym i uproszczeniem wielojęzycznej współpracy branżowej.
Źródła i odniesienia:
SEP – zmiany w polskim nazewnictwie produktów kablowych:
https://m.sep.com.pl/tydzien-w-sep/477/zmiany-w-polskim-nazewnictwie-produktow-kablowych.html
Electropedia – IEV 151-12-38:
https://www.electropedia.org/iev/iev.nsf/display?openform&ievref=151-12-38
Electropedia – IEV 461-06-01:
https://www.electropedia.org/iev/iev.nsf/display?openform&ievref=461-06-01